miércoles, 18 de marzo de 2009

Sermón de Bartolomé Jurado Palomino, primera parte

(Foto de Perro peruano, un perro es uno de los personajes del sermón)

Este es un sermón en quechua de la época colonial, tenía como fin la evangelización de los pueblos originarios de los andes. En esta época de cuaresma hasta el 12 de abril, que es Pascua, es bueno recordar cómo entre los habitantes de los andes se ha configurado un fuerte sincretismo o confluencia entre el catolicismo y tradiciones prehispánicas.
En esta primera parte está sólo el texto en Runa Simi, luego en una segunda parte citaremos la traducción de Palomino, y analizaremos algunos tesoros del idioma quechua.
Recopilado por Gerald Taylor en "Sermones y ejemplo".

Kay penitencia ñisqanchik ánimanchikpa chika allininpaq kaptinmi kunan willayta munayki. Padre Fray Bernardino de Bustosmi huk qillqanpi willakun: huk waynas mana alli kawsayñiyuq warmiman sunquyuqlla ancha achka mit´a kunasqapas mana yupaychakuq "wanakuy, rikuy chay animaykikta, confesakuy, paqta mana alli wañuyta wañunkiman!" ñisqapas manas asllapas wanakuqchu wayna kayñinpa apasqan. Ña mana alli kawsaypi yachasqaña utqhallas ima huchappas atisqan kaq. Wañuyñin pachañas chayarqa. Chaysi unqurqaña. Anchayaspañas wañunanta manchaspa confesakurqaña sacramentoskunakta chaskirqataq. Hinallañas wañurqa. Llapan rikuqñinkunap ñawinpiqa alli wañuyta wañuqhina ayllunkunañas iskay San Francisco padreta waqyarqanku Diosta much´apuspa animanta yanapananpaq ukhuntaña tiyapayananpaqtaq qayantin p´ampanankama. Chayhinallataqsi rurarqanku huk hatun salapi ukhunta tiyapayaspa. Diosta much´apuchkaptinsi wasipas alli wichq´asqa kaptin chay wasipiqa yaqa chawpitutaña rikurqanku huk hatun allqu millanaypaqta. Chaysi sinqanwan huk mit´alla chay wañuqtaqa tanqarirqa. Chay iskay Padreñas punkukta kichaspa hawaman chay allqukta qarquspa ñataq wichq´arqanku. Chayraq rezakuyta ñataq qallariptinsi qullananmantapas aswan manchaykuypaqta qayllallanpi chay allqutaqa ñataq rikurqanku. Iskayñin mit´a ñataqsi qarqurqan punkutapas aswan allinta ñataq wichq´aspa "kunanqa manañam yaykumunqachu" ñispa. Chayhina yuyasqanpachas qunqaylla huk aswan yana aswan millanaypaq allqutataq rikurqanku chay salap chawpinpi. Mana manchakuspa millay phiñakusqas chay wañuqpa ukhuntaqa pedazo rakiriyta qallarirqa. Kayta rikuspañas Padrekunaqa huk sunqunwanqa manchakurqa. Hukwan ñataq chay allqu phiñakuyñinta rikuspa manchakurkataq. Chaymantañas mana pippas "ama" ñisqan ukhuntaqa siminpi apakurqa huk quwikta l. hakakta apakuq hinalla. Chaymantapachañas manaña chay allqupas wañuqpa ukhunpas rikurirqachu supaypa ániman ukhuntawan apakusqanrayku. Kayhinamanmi chayan. Mana alli kawsaqkunaqa wayna kaspapas chika utqhalla wañurqa. Confesasqa comulgasqa wañuspapas mana alli wañuyta wañurqa. Kayhina wañuymanta qispinanchipaq huchanchikmanta wanakuyñinchik sacramentokunawan paqta purichun.

No hay comentarios: